Y risgiau
- Siopau ffug – gwefannau ffug a chynigion dros e-bost ar gyfer nwyddau a gwasanaethau nad ydynt yn bodoli.
- Cael nwyddau nad ydynt yn cyfateb i ddisgrifiad yr hysbysebwr.
- Peidio â derbyn nwyddau rydych wedi talu amdanynt.
- Peidio â derbyn taliad am nwyddau rydych wedi’u dosbarthu.
- Cael eich perswadio i werthu’n gynnar neu am bris isel. Fel arfer, bydd y cynigion gorau yn dod tuag at ddiwedd cyfnod yr arwerthiant.
- Eich hunaniaeth mewn arwerthiant yn cael ei dwyn a’i defnyddio mewn ffordd dwyllodrus.
- Eich gwybodaeth bersonol/ariannol yn cael ei dwyn a’i defnyddio mewn ffordd dwyllodrus.
- Negeseuon e-bost gwe-rwydo, y mae’n ymddangos eu bod o safleoedd arwerthiannau neu dalu ar-lein neu sydd mewn gwirionedd gan droseddwyr sy’n ceisio eich denu i ymweld â gwefan ffug er mwyn cael eich gwybodaeth bersonol fel manylion mewngofnodi ar gyfer eich cyfrif talu ar-lein.
Defnyddio Arwerthiannau Ar-lein yn Ddiogel
- Os ydych yn newid i arwerthiannau ar-lein, cymerwch amser i ddarllen y canllawiau ar-lein a ddarperir gan y cwmni arwerthiant er mwyn deall sut mae’r system yn gweithio a beth yw’r rheolau.
- Gwnewch yn siŵr eich bod yn deall yr hyn y gall y cwmni arwerthiant ei wneud (a’r hyn na all ei wneud) os bydd rhywbeth yn mynd o’i le.
- Defnyddiwch enw mewngofnodi ar gyfer y safle arwerthiant sy’n wahanol i’ch cyfeiriad e-bost.
- Diweddarwch eich gwybodaeth gyswllt yn cynnwys eich cyfeiriad e-bost.
- Ymchwiliwch i fanylion y prynwr neu’r gwerthwr – p’un a yw’n unigolyn preifat neu’n siop ar-lein. Edrychwch ar ei broffil, ei sgôr a’i hanes o ran trafodion. Efallai na fydd gan brynwyr a gwerthwyr newydd hanes cynhwysfawr iawn, felly byddwch yn fwy gwyliadwrus.
- Os mai busnes yw’r gwerthwr, gwnewch yn siŵr ei fod yn bodoli yn y byd go iawn. Os bydd yn rhoi rhif ffôn neu gyfeiriad, rhowch alwad iddo. Efallai y bydd yn anoddach olrhain gwerthwyr y tu allan i’r DU os bydd problem.
- Edrychwch ar bolisïau preifatrwydd a dychwelyd siopau ar-lein.
- Gwnewch yn siŵr eich bod yn glir ynghylch costau morgludo a dosbarthu (er enghraifft, p’un a ydynt wedi’u cynnwys ai peidio, ac os nad ydynt, a ydynt wedi’u nodi’n glir).
- Gwnewch yn siŵr eich bod yn glir ynghylch dulliau o dalu a ph’un a godir gordal am unrhyw un ohonynt.
- Dim ond gwybodaeth bersonol hollol angenrheidiol y dylech ei rhoi i brynwyr a gwerthwyr, fel eich cyfeiriad at ddibenion casglu neu ddosbarthu.
- Dylech wneud yn siŵr fod yr holl fanylion prynu yn gywir cyn cadarnhau’r taliad.
- Gwnewch yn siŵr nad yw hysbysiadau o ohebiaeth rhyngoch chi a’ch prynwr neu werthwr yn cael eu blocio gan hidlwyr sbam, drwy edrych yn eich ffolder sbam yn rheolaidd.
- Peidiwch â chael eich twyllo gan geisiadau i gau arwerthiannau yn gynnar.
- Gwnewch yn siŵr eich bod wedi cael eich talu cyn dosbarthu nwyddau.
- Wrth wneud taliad i unigolyn, peidiwch byth â throsglwyddo’r arian yn uniongyrchol i’w gyfrif banc. Yn hytrach, defnyddiwch safle talu’n ddiogel fel PayPal, lle caiff taliad ei drosglwyddo rhwng dau gyfrif electronig.
A chofiwch bob amser…
- Defnyddiwch gyfrineiriau cryf. Peidiwch byth â datgelu eich cyfrineiriau ar gyfer arwerthiannau neu wneud taliadau ar-lein i neb.
- Os ydych yn meddwl bod eich arwerthiant neu gyfrif talu ar-lein wedi cael ei beryglu, gweithredwch ar unwaith. Ewch ar dudalen gymorth ar-lein y safle.
- Pwyllwch cyn clicio ar ddolenni mewn negeseuon e-bost digymell. Er enghraifft, mae’n well rhoi cyfeiriad gwefan eich banc yn uniongyrchol yn eich porwr, neu ddefnyddio nod tudalen a grëwyd gennych gan ddefnyddio’r cyfeiriad cywir.
- Os byddwch yn talu â cherdyn talu, cofiwch fod cerdyn credyd yn eich amddiffyn yn well na dulliau eraill mewn perthynas â thwyll, gwarantau ac achosion o fethu â dosbarthu.
- Wrth dalu naill ai drwy wasanaeth talu ar-lein neu gan ddefnyddio cerdyn talu, gwnewch yn siŵr fod y ddolen yn ddiogel, mewn dwy ffordd:
- Dylai fod symbol clo clap yn ffrâm ffenestr y porwr, sy’n ymddangos pan fyddwch yn ceisio mewngofnodi neu gofrestru. Gwnewch yn siŵr nad yw’r clo clap ar y dudalen ei hun … mae’n debyg y bydd hyn yn arwydd o safle twyllodrus.
- Dylai’r cyfeiriad gwe ddechrau gyda ‘https://’. Mae’r ‘s’ yn golygu ei bod yn ddiogel.
- Mae’r uchod yn dangos bod y cyswllt rhyngoch chi a pherchennog y wefan yn ddiogel, ond nid yw’n dangos bod y safle ei hun yn ddilys. Mae angen i chi wneud hyn yn ofalus drwy chwilio am achosion cynnil o gamsillafu yn y cyfeiriad, geiriau a nodau ychwanegol ac achosion eraill o afreoleidd-dra.
- Dylech bob amser allgofnodi o safleoedd rydych wedi mewngofnodi iddynt neu roi manylion cofrestru arnynt. Nid yw cau eich porwr yn ddigon i sicrhau preifatrwydd.
- Cadwch dderbynebau.
- Darllenwch ddatganiadau cardiau credyd a banc yn ofalus ar ôl siopa er mwyn gwneud yn siŵr bod y swm cywir wedi cael ei ddebydu, a hefyd nad oes unrhyw dwyll wedi digwydd o ganlyniad i’r trafodyn.
- Gwnewch yn siŵr fod gennych feddalwedd wrthfeirysol/gwrthysbïwedd wedi’i diweddaru a wal dân yn rhedeg cyn i chi fynd ar-lein.
Rhagor o Wybodaeth
Gwybodaeth gan eBay ar ddiogelwch ar-lein.
Cyngor eBay ar brynu’n ddiogel.
Cyngor eBay ar werthu’n ddiogel.
Os ydych wedi wynebu twyll gwirioneddol neu honedig, rhowch wybod amdano ar unwaith i Action Fraud, sef canolfan genedlaethol y DU ar gyfer rhoi gwybod am dwyll drwy ffonio 0300 123 20 40 neu drwy fynd i www.actionfraud.police.uk.
Os ydych wedi profi seiberdrosedd, gallwch gysylltu â’r elusen Cymorth i Ddioddefwyr i gael cymorth a gwybodaeth gyfrinachol am ddim.